H.Merkezi: İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi, 2018 yılı Ege bölgesinde bulunan hapishanelerde tutsaklara yönelik hak ihlalleri raporunu düzenlediği basın toplantısıyla kamuoyuna açıkladı. Şube binasında gerçekleşen toplantıya İHD İzmir Hapishane Komisyon sözcüsü Nehir Bilece okudu. Rapora göre, Buca Kırıklar F Tipi, Şakran T Tipi, Şakran Kadın, Ödemiş T Tipi, Manisa T Tipi, Akhisar T Tipi, Menemen T Tipi, Menemen R Tipi, Denizli T Tipi, Denizli D Tipi, Aydın E Tipi, Manisa Alaşehir M Tipi, Kepsut L Tipi, Burhaniye T Tipi hapishanelerinde 2018 yılında İHD İzmir Şubesi’ne gelen tutsak mektuplarına göre 332 hak ihlali yaşandı.
‘Cezaevlerinde doluluk oranı yüzde 117’
Mevcut hapishanelerin kapasitesine göre doluluk oranının yüzde 117 arttığını belirten Nehir, hapishanelerdeki çocuk sayısının ise 16 yıl boyunca yüzde 51’lik artış ile 3 bin 85’e, kadın tutsak sayısının 10 bin 19’a yükselerek, yüzde 375 oranında artış gösterdiğini aktardı. Nehir, yeni tutuklamalarla bu sayıların her geçen gün arttığını ve cezaevlerinde büyük sorunlar meydana geldiğini sözlerine ekledi.
‘Tecrit uygulaması, işkence ve kötü muamele kaldırılmalıdır’
Olağan Üstü Hal’in (OHAL) kaldırıldığı 19 Temmuz 2018’den sonra yaşanan olumsuzlukların, OHAL’i kalıcılaştırdığını söyleyen Nehir, “Avukatlar ile mahpusların yaptığı görüşmelere kısıtlama getirilmiş görevlilerce sürekli denetime tabi tutulmuştur. Tecridin her alanda kendini gösterdiği bugünlerde, tecride dikkat çekmek için DTK Eşbaşkanı ve HDP Hakkâri milletvekili Leyla Güven, 8 Kasım 2018 tarihinden beri süresiz ve dönüşümsüz açlık grevi eylemine başladığını belirtmiştir. Hapishanelerdeki tecrit uygulamalarının kaldırılması ile işkence ve kötü muamele yasağına aykırı eylemlerin önlenerek sorumlular hakkında etkili soruşturma yöntemlerine başvurulması gerekmektedir” dedi.
‘OHAL dönemi hak ihlallerinde kalıcılaşma eğilimi var’
Nehir, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 3. maddesi uyarınca, devletin tutsaklara gerekli tıbbi yardım sağlamak ve insani koşulların sağlaması ile yükümlü olduğunu hatırlattı. Nehir, “Ülkemizde mahpusların tedaviye ulaşma hakları, tedavi görme hakları, sağlıklı bir hapishanede yaşama hakları, sağlıklı beslenme hakları ve yasalarda yer alan, hasta olduğunda, tedavisini dışarıda yapması için cezasını erteleme veya serbest bırakılma hakları engellenmektedir. Rutin, belli zaman aralıkları ile kontrole götürülmeleri gereken hastalar götürülmemekte, ‘araç yok’, ‘eleman yok’ gibi ileri sürülmektedir. Ayrıca özel yemek verilmesi gereken hastaların durumlarına uygun diyetlerin verilmesinde sorunlar vardır. Adli Tıp Kurumu’nun verdiği kararların yanlılığı ve bilimsellikten uzak yorumları ile güvenirliği yok edilmiştir” diye konuştu.
Rapora göre cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleri şu şekilde:
“*Hapishanede zehirleme girişimi iddiası: 1
*Açlık grevi (Koşulların iyileştirilmesi gerekçesi ile): 24
*İletişim engeli: 9
*Tedavi engeli: 42
*Tehdit: 15
*Kitap-dergi engeli: 16
*Sosyal faaliyet engeli: 9
*Görüş yasağı: 2
*Darp: 24
*Avukat müvekkil mahremiyetine engel: 1
*Tecrit: 4
*Kimlik dayatması: 1
*Soruşturma: 8
*Çift kelepçe dayatması: 19
*Koğuş baskını ve eşyaların dağıtılması: 21
*Koğuş kapasitesinin üstünde kalım: 1
*Ayakta sayım dayatması: 17
*İntihar iddiası: 2
*Eğitim engeli: 2
*Tek ayak üzerinde durma dayatması: 1
*Çocuk hapishanesinde darp: 1
*Sürgün: 25
*Hasta mahpus ölümü:1
*Sevk esnasında darp: 20
*Kelepçeli tedavi dayatması: 12
*Adliyede mahpusa darp: 1
*Çıplak arama dayatması: 8
*Ölüm: 3
*Savunma hakkı engeli: 1
*Hasta mahpus: 8
*Disiplin cezası: 16
*İşkence ve keyfi uygulama: 17.”
Kaynak: JinNews
